De zwarte rat (Rattus rattus) is ook wel bekend onder de namen scheepsrat, huisrat, dakrat en pestrat. Een volwassen zwarte rat wordt 150 tot 240 mm lang en 145 tot 280 gram zwaar. Hij heeft een staartlengte van 115 tot 260 mm.
De zwarte rat verschilt van de bruine rat door de langere, ruigere vacht, de grotere, dunner behaarde oren, de grotere ogen en de langere, dunnere staart.